Bir buluşa patent almak, onun hukuki olarak korunmasını sağlar; ancak tek başına ticari başarıyı garantilemez. Patentler, şirketlerin yeniliklerinden ekonomik fayda sağlamasına yardımcı olan araçlardır. Gerçek bir kazanç elde edilebilmesi için bu hakların etkin biçimde değerlendirilmesi, yani ticarileştirilmesi gerekir.
Bu yazıda, patentli bir teknolojinin piyasaya nasıl sunulabileceğini ve hangi yöntemlerle gelir elde edilebileceğini açıklıyoruz.
1. Doğrudan Ticarileştirme (Kendiniz Üretin ve Satın)
En yaygın yöntemlerden biri, patentli ürünü veya süreci doğrudan piyasaya sürmektir. Şirket, üretim ve satış süreçlerini kendi yönetir. Bu yöntem, yüksek kar potansiyeli sunar; ancak aynı zamanda yüksek sermaye, pazar bilgisi, üretim altyapısı ve pazarlama gücü gerektirir.
Örnek: Yeni bir filtreleme sistemi geliştiren bir firma, bu ürünü kendi markası altında üretip sanayi kuruluşlarına doğrudan satabilir.
2. Patent Satışı (Tüm Hakları Devredin)
Patent hakları, taşınabilir (devredilebilir) niteliktedir. Bir başka firmaya patentin tamamı satılarak gelir elde edilebilir. Bu yol, özellikle üretim gücü olmayan ya da pazara girişte zorluk yaşayan buluş sahipleri için cazip olabilir.
Avantajı: Satış bedeli peşin olarak alınır, risk üstlenilmez.
Dezavantajı: Buluş üzerindeki tüm kontrol kaybedilir.
Örnek: Bireysel bir mucit, geliştirdiği yeni bir tıbbi cihaz için büyük bir medikal teknoloji firmasına patentini satarak gelir elde edebilir.
3. Lisanslama (Kullanım Hakkı Verin)
Patent sahibi, patentin mülkiyetini elinde tutarken başka firmalara kullanım hakkı verebilir. Bu yöntem “lisanslama” olarak adlandırılır. Lisans karşılığında sabit ücret, satışa dayalı pay veya her ikisi alınabilir.
Lisanslama, özellikle pazara erişimi olan ancak teknolojiye erişimi olmayan firmalarla iş birliği için idealdir.
Örnek: Yazılım temelli bir buluşa sahip olan bir şirket, yazılımı global distribütörlere lisanslayarak dünya çapında gelir elde edebilir.
4. Ortak Girişim veya Stratejik İş Birliği
Bazı durumlarda, bir buluşun başarıyla ticarileştirilmesi için başka firmalarla stratejik iş birlikleri kurmak gerekebilir. Bu, özellikle patent sahibinin üretim, dağıtım veya sermaye açısından eksik olduğu durumlarda tercih edilir.
Bu tür iş birliklerinde, her ortak farklı bir değer katar: biri patentli teknolojiyi getirirken, diğeri pazara erişimi, sermayeyi veya üretim gücünü sağlar. Bu tür iş birlikleri genellikle ortak girişim (joint venture) yapısıyla gerçekleştirilir.
Örnek: Yeni nesil bir güneş paneli geliştiren bir girişim, bu ürünü üretmek için büyük bir enerji firmasıyla ortaklık kurabilir.
Sonuç: Patentten Para Kazanmak Strateji Gerektirir
Patent sahibi olmak, yalnızca bir başlangıçtır. Asıl mesele, bu hakkın ticari değere dönüştürülmesidir.
- Kendi başınıza mı piyasaya çıkacaksınız?
- Patent haklarını mı devredeceksiniz?
- Kullanım hakkı (lisans) vererek mi gelir elde edeceksiniz?
- Yoksa stratejik bir ortaklıkla mı ilerleyeceksiniz?
Her bir seçeneğin avantaj ve riskleri farklıdır. Dolayısıyla doğru karar, şirketin yapısına, hedeflerine ve buluşun niteliğine göre verilmelidir. Profesyonel danışmanlık almak bu sürecin daha sağlıklı ve kârlı yönetilmesini sağlayacaktır. Ayrıntılı bilgi almak için 0216 553 22 23 telefon üzerinden hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz. İletişim bilgilerimiz için tıklayın.
