Kimyasal Ürünler İçin Faydalı Model Tescili Yapılabilir mi?
1. Genel Kural
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 142. maddesi uyarınca kimyasal maddelere, biyolojik maddelere, ilaçlara, usullere veya bu usullerle elde edilen ürünlere faydalı model belgesi verilemez.
Dolayısıyla;
- Yeni bir kimyasal bileşik,
- Yeni bir ilaç,
- Yeni bir formülasyon,
- Yeni bir üretim yöntemi
gibi buluşlar faydalı model ile korunamaz.
Bu tür buluşlar yalnızca patent başvurusu ile korunabilir.
2. Neden Korunamaz?
Faydalı model sistemi, genellikle mekanik veya yapısal düzenlemelere dayanan, teknik yeniliği olan ancak buluş basamağı düşük icatları korumayı amaçlar.
Kimyasal buluşlar ise genellikle;
- Moleküler yapı, reaksiyon koşulları veya bileşim oranları gibi teknik ayrıntılara dayanır,
- Deneysel sonuçlarla desteklenmesi gereken karmaşık yenilikler içerir.
Bu nedenle mevzuat, kimyasal maddelerin faydalı modelle korunmasını uygun görmez.
3. İstisnai Durumlar
Kimyasal ürünün kendisi değil, ancak onun kullanıldığı veya uygulandığı cihaz, sistem veya düzenek faydalı modelle korunabilir.
Örneğin:
- Kimyasal karışımların işlendiği yeni bir reaktör tasarımı,
- Karıştırma verimini artıran yeni bir pervane biçimi,
- Belirli bir kimyasalın uygulanmasını sağlayan yeni bir dozajlama aparatı,
- Filtrasyon veya ayırma sisteminde yapılan yapısal bir yenilik
faydalı model korumasına uygun olabilir.
4. Örneklerle Uygunluk Tablosu
Buluş Konusu |
Faydalı Model İçin Uygunluk |
Yeni bir polimer formülü |
Uygun değil |
Yeni bir boya karışımı |
Uygun değil |
Yeni bir yapıştırıcı formülasyonu |
Uygun değil |
Boyanın püskürtülmesini sağlayan yeni nozul tasarımı |
Uygun |
Reaktörde karıştırma verimini artıran mekanik düzenek |
Uygun |
Kimyasal maddenin kullanıldığı yeni bir sensör sistemi |
Uygun |
Yeni üretim yöntemi (proses) |
Uygun değil |
5. Alternatif: Patent Başvurusu
Eğer buluş kimyasal bir bileşik, formülasyon veya üretim prosesiyle ilgiliyse, patent başvurusu yapılmalıdır.
Patent sistemi, kimyasal yapıları ve oranları ayrıntılı biçimde korur, deneysel verileri destek olarak kabul eder ve 20 yıl koruma sağlar.
6. Sonuç
Durum |
Koruma Türü |
Kimyasal madde, bileşik, karışım |
Faydalı modelle korunamaz – Patent gerekir |
Kimyasal üretim yöntemi |
Faydalı modelle korunamaz – Patent gerekir |
Kimyasalın uygulandığı cihaz veya sistem |
Faydalı modelle korunabilir |
Mekanik düzenleme içeren kimyasal ekipman |
Faydalı modelle korunabilir |
Ekrandaki whatsapp ikonuna tıklayarak hemen bilgi alabilir veya ayrıntılı bilgi almak için 0216 553 22 23 telefon üzerinden bizimle iletişime geçebilir. İletişim bilgilerimiz için tıklayın.