Giriş
Her yaratıcı kişi bir noktada şu soruyla baş başa kalır:
“Benim buluşum patentlenebilir mi?”
Eğer siz de yeni bir ürün, yöntem veya sistem geliştirdiyseniz, önce şu sorunun yanıtını bilmeniz gerekir:
Bu teknik fikir gerçekten ‘buluş’ olarak kabul edilebilir mi ve daha önce biri bunu yapmış olabilir mi?
Bu yazıda, bir fikrin patentlenebilirliğini nasıl anlayacağınızı, neden mutlaka ön araştırma yapılması gerektiğini ve ön araştırma yapılmadan başvuru yapılmasının doğuracağı riskleri örneklerle anlatıyoruz.
1. Patentlenebilirlik Şartları Nelerdir?
Bir fikrin patent alabilmesi için üç temel kriteri karşılaması gerekir:
1. Yenilik
Buluş, dünya çapında daha önce açıklanmamış olmalıdır.
Patent veri tabanlarında, internette, kitaplarda veya kamuya açık herhangi bir yerde yer alan bilgiler yenilik kriterini bozar.
Örnek:
Bir makine parçasını geliştirdiniz. Ama aynı çözüm, 3 yıl önce Almanya'da bir patentte yayınlanmışsa, buluşunuz yeni değildir.
2. Buluş Basamağı
Alanında uzman bir kişinin kolayca akıl edemeyeceği kadar yaratıcı ve teknik çözüm içermelidir.
Örnek:
Sadece bir musluk kolunun rengini değiştirmek patentlenemez. Ama bu renk değişiminin ısıya göre otomatik olması gibi teknik bir fark varsa, buluş basamağı olabilir.
3. Sanayiye Uygulanabilirlik
Buluş, herhangi bir sanayi dalında üretilebilir veya uygulanabilir olmalıdır.
Tamamen soyut fikirler, hayaller, matematik kuralları, oyun fikirleri bu kapsam dışındadır.
Örnek:
“Zihinsel enerjiyi artıran pozitif düşünce sistemi” gibi bir fikir patentlenemez.
Ama bu amaçla çalışan ölçülebilir bir cihaz varsa, sanayiye uygulanabilirlik sağlanır.
2. Patent Araştırması Neden Şart?
Patent başvurusu yapmadan önce mutlaka bir ön araştırma yapılmalıdır.
Çünkü:
- Zaman kazanırsınız: Önceden benzer patent olup olmadığını bilmek, size boş yere başvuru yapma ve bekleme zahmetini önler.
- Maliyetleri kontrol edersiniz: Patent almak ciddi maliyetler içerir. Reddedilecek bir başvuruya bütçe ayırmak israf olur.
- Buluşunuzu geliştirirsiniz: Araştırma sırasında benzer örnekleri görüp, kendi çözümünüzü daha iyi hale getirebilirsiniz.
3. Araştırma Yapmadan Başvuru Yaparsanız Ne Olur?
❌ Reddedilme Riski Çok Yüksektir
Türk Patent ya da uluslararası ofisler, araştırma raporunda “benzer patentler var” diyerek buluşunuzu reddedebilir.
Gerçek bir örnek:
Bir müşteri “portatif mangal sistemi” için patent başvurusu yaptı. Ancak 2006 tarihli bir Alman patenti bire bir aynı çözümü içeriyordu.
Sonuç? Başvuru reddedildi.
❌ Zaman ve Para Kaybı
Araştırma yapmadan yapılan her başvuru, minimum 2 yıl sürebilir ve harç + vekil ücretleri ile binlerce TL gider oluşturur.
❌ Rakiplerin Radarına Girmek
Zayıf bir başvuru, rakiplerin sizi daha baştan bertaraf etmesine neden olabilir.
Onlar sizin başvurunuzu görür ama siz onların patentlerini görmemiş olursunuz.
4. Patent Araştırması Nasıl Yapılır?
1. Profesyonel Yardım Alın
Patent vekilleri, sizin için ulusal ve uluslararası veri tabanlarında tarama yapar (WIPO, EPO, USPTO vs.).
2. Kendiniz Ön Tarama Yapabilirsiniz:
- Google Patents: https://patents.google.com
- Espacenet: https://worldwide.espacenet.com
Anahtar kelimeleri İngilizce girerek araştırın.
Ama unutmayın, detaylı teknik sınıflama ve benzerlik analizi için uzman bakışı gerekir.
5. Sonuç: Önce Araştır, Sonra Başvur!
Bir fikrin “orijinal” olduğuna inanmak kolaydır. Ancak dünyada her yıl 3 milyondan fazla patent başvurusu yapılmaktadır.
Bu kadar yoğun bilgi arasında, bir şeyin daha önce yapılmamış olması nadir bir durumdur.
Patent başvurusu yapmadan önce profesyonel araştırma yaptırmak, başarılı ve güçlü bir patentin ilk adımıdır. Ayrıntılı bilgi almak için 0216 553 22 23 telefon üzerinden hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz. İletişim bilgilerimiz için tıklayın.
