Patent (128)

Patent Korumasının Başlangıç Tarihi Ne Zaman Başlar?

Yeni bir buluş geliştirdiniz ve patent başvurusu yapmaya karar verdiniz. Harika! Ancak girişimcilerin, mucitlerin ve AR-GE uzmanlarının en sık sorduğu sorulardan biri şudur:

"Benim buluşum ne zaman korunmaya başlar?"

Bu sorunun yanıtı, hem stratejik planlamanız hem de olası taklitlere karşı yasal haklarınızı bilmeniz açısından son derece önemlidir.

1. Koruma Ne Zaman Başlar? — "Başvuru Tarihi" Esastır!

Patent koruması, başvuru tarihi itibarıyla başlar. Yani siz Türk Patent ve Marka Kurumu’na ya da başka bir ulusal/uluslararası patent ofisine geçerli ve eksiksiz bir patent başvurusu yaptığınız gün, buluşunuz koruma altına girer.

Örnek:

• 1 Temmuz 2023 tarihinde Türk Patent'e patent başvurusu yaptıysanız,
• O tarihten itibaren sizin buluşunuza çok benzer bir teknolojiyi başkası kullanırsa, ileride hak ihlali doğabilir.

2. "Daha Belge Almadım" Diyorsanız...

Evet, patent belgesi başvurudan yıllar sonra alınabilir. Ancak sistem "ilk başvuran kazanır" ilkesine dayanır. Bu nedenle başvuru tarihinden itibaren koruma sağlanır.

Örnek:

• Başvuru: 15 Mart 2022
• Patent belgesi alındı: 5 Ekim 2024
  Koruma, 15 Mart 2022 tarihinden itibaren geçerlidir.

3. PCT Başvurularında Durum Nedir?

Uluslararası patent başvurusu (PCT) yaptıysanız, uluslararası başvuru tarihi tüm ülkelerde koruma tarihi olarak kabul edilir.

Örnek:

• 20 Nisan 2024 tarihinde PCT başvurusu yapıldı.
• Almanya, ABD ve Japonya'da ulusal faza giriş daha sonra yapılsa bile,
   Hepsinde 20 Nisan 2024 koruma başlangıç tarihidir.

4. Türkiye'de Koruma Nasıl İşliyor?

Türk Patent'e yapılan başvurularda:

• Başvuru tamamlandıysa ve gerekli unsurlar sunulduysa,
• Sistem tarafından başvuru tarihi verilir.
• Bu tarihten itibaren üçüncü kişiler artık aynı konuda patent başvurusu yapamaz.

Örnek:

• Aynı teknolojiyi siz 10 Ocak 2023’te, başka biri 11 Ocak 2023’te başvurduysa;
  Siz kazanırsınız.

5. Rüçhan Hakkı Nedir? (Priority Date)

Bir ülkede patent başvurusundan sonra 12 ay içinde başka ülkelerde başvuru yaparsanız, ilk başvuru tarihiniz "rüçhan tarihi" olarak kullanılabilir.

Örnek:

• Türkiye'de: 1 Mayıs 2023 → İlk başvuru
• Almanya'da: 1 Şubat 2024 → 9 ay içinde yapıldı
  Almanya'da da 1 Mayıs 2023 tarihi geçerli sayılır.

6. Yayın Tarihi, Belge Tarihi ve Koruma Tarihi Ayrıdır

7. Patent Koruma Süreleri

• Patent: 20 yıl (yıllık harç ödemeleri ile)
• Faydalı Model: 10 yıl

Her iki durumda da koruma, başvuru tarihi itibariyle başlar.

8. Sık Sorulan Sorular (SSS)

• S: Patent başvurum yayımlanana kadar gizli midir?
  C: Evet. Genellikle 18 ay gizli kalır. Ancak erken yayın talebi ile bu süre kısaltılabilir.
  
  
• S: Başvurum reddedilirse yine de korunur muyum?
  C: Hayır. Başvuru yapıldıktan sonra "geçici koruma" başlar, ancak tescil edilmezse kalıcı hak kazanılmaz.

SONUÇ: Buluşunuza Sahip Çıkmak İçin Geç Kalmayın

Buluşunuzu kamuoyuna açıklamadan önce başvurunuzu yapın.
Unutmayın, patent hakkı, buluşu ilk yapana değil, patent başvurusunu ilk yapana verilir. Ayrıntılı bilgi almak için 0216 553 22 23 telefon üzerinden hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz. İletişim bilgilerimiz için tıklayın.[...]

Patent Nedir?

Patent, teknik bir buluşun belirli bir süreyle korunmasını sağlayan hukuki bir belgedir. Ancak bu koruma için, belirli kurallara uygun bir patent başvurusu yapılması gerekir. Bu makalede, bir patent başvurusunun yapısını ve her bir bölümü ayrıntılarıyla inceleyeceğiz.

Patent Başvurusunun Amaçları Nelerdir?

Bir patent başvurusu şu temel işlevleri yerine getirir:

• Buluşun yasal koruma kapsamını belirler.
• Buluşun teknik detaylarını ve uygulama yöntemini tanımlar.
• Buluş sahibi ve patent sahibi hakkında bilgi sunar.

Patent dokümanları, bazen sadece 5 sayfa olurken bazen 200 sayfayı aşan kapsamda olabilir. Bu, buluşun karmaşıklığına ve teknik alana bağlıdır.

1. Talep (Başvuru Formu)

Patent ofisine sunulan ilk bölümdür ve şu bilgileri içerir:

• Buluşun başlığı
• Başvuru tarihi ve varsa rüçhan (priority) tarihi
• Buluş sahibi ve başvuru sahibinin adı, adresi gibi bibliyografik veriler

Bu bilgiler, patentin kimliğini oluşturur ve yayınlandığında herkese açık hale gelir.

2. Tarifname (Açıklama)

Buluş tarifnamesi, mucidin neyi bulduğunu ve bu buluşu teknik olarak nasıl gerçekleştirilebileceğini anlatır. Tarifname;

• Teknik alanda uzman bir kişinin, herhangi bir yaratıcılık göstermeden buluşu tekrar uygulayabilmesini sağlamalıdır.
• Eksik, yetersiz ya da karmaşık bir tarifname, patentin reddedilmesine veya iptaline yol açabilir.

3. İstemler (Claims)

Patent korumasının sınırlarını belirleyen en kritik kısımdır. Yanlış hazırlanan istemler, buluşun kolayca kopyalanmasına neden olabilir.

4. Çizimler (Drawings)

Bazı buluşlarda, anlatımı destekleyen teknik çizimler gerekebilir. Çizimler:

• Mekanik yapılar, cihazlar ve teknik sistemler için zorunlu olabilir.
• Belirli format ve kurallara uygun olmalıdır (numaralandırma, referans sembolleri vb.).

5. Özet (Abstract)

Patent yayınlandığında ilk sayfada yer alan bu bölüm, buluşun kısa bir özetini sunar. Genellikle 150 kelimeyi geçmez ve buluşun temel teknik alanını belirtir. Ayrıntılı bilgi almak için 0216 553 22 23 telefon üzerinden hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz. İletişim bilgilerimiz için tıklayın.[...]

Bir buluş yaptınız ve hemen heyecanla yatırımcı aramaya, bir fuarda sergilemeye ya da sosyal medyada paylaşmaya mı başladınız? Dikkat! Bu tür kamuya açıklamalar, patent alma şansınızı tamamen ortadan kaldırabilir. Ancak bazı ülkelerde, bu tür açıklamaları telafi etme imkânı sunan bir uygulama var: Grace Period (hoşgörü süresi).

Peki nedir bu grace period? Hangi ülkelerde geçerlidir? Ve neden her zaman güvenli bir seçenek değildir? Gelin, detayları birlikte inceleyelim.

Grace Period Nedir?

Grace period, icadın kamuya açık olarak açıklanmasından sonra belirli bir süre içinde (genellikle 6 veya 12 ay) yapılan patent başvurularının hâlâ “yenilik” kriterini karşılayabileceğini öngören bir düzenlemedir.

Bu süre içinde, örneğin bir teknik dergide yayınlanan veya bir fuarda sergilenen bir buluş için patent başvurusu yapılırsa, bu ön açıklama başvuruya zarar vermez. Ancak grace period tüm ülkelerde geçerli değildir!

Grace Period Uygulayan Ülkeler

12 Aylık Grace Period Sunan Ülkeler:

• Amerika Birleşik Devletleri
• Kanada
• Avustralya
• Türkiye
• Brezilya
• Güney Kore
• Japonya (9 Haziran 2018'den sonra yapılan açıklamalar için geçerli)

Bu ülkelerde, buluşunuzu açıkladıktan sonra 12 ay içinde başvuru yaparsanız, kamuya açıklama patent başvurunuzu iptal ettirmez.

Örnek:
Bir girişimci, icadını Mayıs 2025’te bir YouTube videosunda tanıttı. Eğer bu girişimci ABD veya Türkiye’de Eylül 2025’e kadar patent başvurusu yaparsa, bu tanıtım patent başvurusuna zarar vermez.

6 Aylık Grace Period Sunan Ülkeler:

• Çin (Sadece belirli sergiler, bilimsel konferanslar veya zorunlu açıklamalar için geçerlidir)
• Rusya

Bu ülkelerdeki grace period daha sınırlıdır ve genellikle sadece belirli şartlarda uygulanır. Yani her türlü kamuya açıklama bu korumadan yararlanamayabilir.

Grace Period Uygulamayan Ülkeler

Grace Period Sunmayan veya Çok Kısıtlı Uygulayan Ülkeler:

• Avrupa Patent Ofisi (EPO) ve çoğu AB ülkesi
• Singapur
• Tayvan

Bu ülkelerde, icadınızı başvurudan önce kamuya açıklarsanız, yenilik unsuru kaybolur ve patent alma hakkınızı kaybedersiniz.

Örnek:
Bir Türk girişimci, buluşunu Şubat 2025'te Instagram’da paylaştı. Mart 2025'te Avrupa Patent Ofisi’ne başvurmak istedi. Ancak bu paylaşım, Avrupa'da "yenilik" şartını ortadan kaldıracağı için patent alma şansı kalmaz.

Neden Grace Period'a Güvenmemelisiniz?

Her ne kadar bazı ülkeler grace period sunsa da, bu uygulamaya güvenerek patent başvurusunu ertelemek risklidir. İşte nedenleri:

• Tüm ülkelerde geçerli değildir. Bir ülkede geçerli olan grace period, başka bir ülkede geçerli olmayabilir.
• Koşullar sınırlı olabilir. Bazı ülkeler sadece belirli türde açıklamaları koruma altına alır (örneğin Çin’de yalnızca resmi sergilerde yapılan açıklamalar).
• İspat zor olabilir. Açıklamanın ne zaman, nerede ve nasıl yapıldığını ispat etmek gerekebilir.

En Güvenli Yol: Önce Başvuru, Sonra Açıklama

Tüm bu bilgiler ışığında en güvenli strateji şudur:

İcadınızı önce koruyun, sonra tanıtın.

Eğer açıklama yapmanız gerekiyorsa (örneğin yatırımcı sunumu, fuar katılımı vb.), mutlaka gizlilik sözleşmesi (NDA) imzalayın ya da açıklamadan önce başvurunuzu yapın.

Sonuç: Buluşunuzu Kaybetmemek İçin Takvimi Kaçırmayın!

Grace period, özellikle aceleyle açıklama yapan girişimciler için ikinci bir şans olabilir. Ancak bu şans, her zaman ve her yerde geçerli değildir. Uluslararası koruma hedefleniyorsa, kamuya açıklama yapmadan önce mutlaka patent uzmanınızla görüşün.

Küçük bir hata, büyük bir icadın patentle korunamamasına yol açabilir. Bu yüzden buluşunuzu kamuya açıklamadan önce, bir patent vekiline danışmayı ihmal etmeyin.

Eğer siz de fikri mülkiyet haklarınızı güvence altına almak istiyorsanız, bizimle iletişime geçebilirsiniz. Ayrıntılı bilgi almak için 0216 553 22 23 telefon üzerinden hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz. İletişim bilgilerimiz için tıklayın.[...]

Yeni bir buluş yaptınız ve bunu korumak istiyorsunuz, ancak henüz tam patent başvurusu için hazır değilsiniz. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde ve Avustralya, Kanada, Hindistan gibi bazı ülkelerde sunulan Provisional Patent Application (PPA - Geçici Patent Başvurusu), size düşük maliyetli ve esnek bir koruma sağlıyor.

Önemli Not: PPA, Türkiye ve Avrupa Patent Ofisi (EPO) sistemlerinde bulunmuyor. Bu sistem özellikle ABD patent stratejileri için kritik bir araç. Peki bu sistem nasıl çalışıyor ve girişimciler için neden önemli?

PPA Nedir ve Hangi Ülkelerde Geçerli?

Provisional Patent Başvurusu, ABD Patent Ofisi (USPTO) tarafından sunulan ve aynı zamanda Avustralya, Kanada, Hindistan gibi ülkelerde de benzer sistemler bulunan geçici bir koruma yöntemi. Temel özellikleri:

- 12 aylık öncelik hakkı sağlar

- "Patent Pending" (Patent Başvurusu Yapıldı) ibaresi kullanma izni verir

- Düşük maliyetle erken tarih garantisi sunar

Örnek Senaryo: Silikon Vadisi'ndeki bir girişimci, yeni bir yapay zeka algoritması geliştirdi. Henüz tam patent başvurusu yapacak kadar verisi yok. ABD'de PPA yaparak:

- Hemen koruma başlatır

- 1 yıl içinde tam patent başvurusunu tamamlar

- Rakiplerine karşı erken tarih avantajı elde eder

PPA'nın ABD'deki Stratejik Avantajları

1. First-to-File Sisteminde Kritik Koruma

ABD'de 2013'te yürürlüğe giren America Invents Act ile sistem "first-to-file"a dönüştü. Bu da:

- Kim önce başvurursa patent hakkını alır

- PPA ile hemen tarih sabitleyerek rakiplerin önüne geçersiniz

Gerçek Hayat Örneği: Boston'da iki start-up aynı tıbbi cihazı geliştiriyor. Startup A, PPA ile hemen başvuru yapıyor. Startup B ise 6 ay bekliyor. Sonuçta Startup A, Startup B'den önce koruma elde ediyor.

2. VC'ler İçin Güven Sinyali

ABD'de yatırımcılar (VC'ler), "Patent Pending" ibaresini ciddiye alır. PPA yapmış bir start-up:

- Yatırım çekmede %30 daha avantajlı olabilir

- Fikrin çalınma riskini ortadan kaldırır

PPA'nın Sınırlamaları: ABD İçin Özel Uyarılar

1. 12 Ay Kuralı Çok Sıkı

ABD'de PPA yaptıktan sonra:

- 1 yıl içinde mutlaka tam başvuru (non-provisional) yapmalısınız

- Aksi takdirde tüm haklarınızı kaybedersiniz

Tipik Hata: Kaliforniya'lı bir mucit, PPA yaptıktan sonra 13. ayda tam başvuru yapmaya kalktı. USPTO başvuruyu reddetti çünkü süre aşılmıştı.

2. Uluslararası Koruma Sağlamaz

PPA sadece ABD'de koruma sağlar. Diğer ülkeler için:

- 12 ay içinde PCT başvurusu yapmanız gerekir

- Avrupa'da direkt PPA benzeri sistem yoktur

Kimler ABD PPA'sını Kullanmalı?

- ABD pazarına girecek girişimciler

- Silikon Vadisi'ndeki start-up'lar

- Üniversite teknoloji transfer ofisleri (Özellikle MIT, Stanford gibi kurumlarda sık kullanılır)

Sonuç: ABD Odaklı Akıllı Hamle

Eğer:

- ABD'de patent koruması istiyorsanız

- Hızlı hareket etmeniz gerekiyorsa

- Yatırım sürecindeyseniz

PPA sizin için mükemmel bir başlangıç. Ancak unutmayın:

- 12 ay içinde tam başvuru şart

- Sadece ABD'yi kapsar

- Avrupa'da geçerli değildir

ABD patent stratejinizde PPA'yı doğru kullanın, rakiplerinize fark atın!

Ayrıntılı bilgi almak için 0216 553 22 23 telefon üzerinden hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz. İletişim bilgilerimiz için tıklayın.[...]

ABD patent sisteminde eskiden şöyleydi: Bir mucit bir şey keşfettiğinde, bunu ilk düşünen ve hayata geçiren kişi olduğunu ispat ederse, patenti alabiliyordu. Bugün ise tablo farklı. Artık patent sisteminde "önce bulan" değil, "önce başvuran" kazanıyor. Bu fark, hem stratejinizi hem de başvuru zamanlamanızı tamamen değiştirebilir. Peki bu sistemler nasıl çalışır? Hangisi daha adil? Gelin birlikte bakalım.

İki Temel Sistem: First-to-Invent vs. First-to-File

1. First-to-Invent (Önce İcat Eden Sistemi)

Bu sistemde, patent başvurusu ikinci sırada yapılsa bile, buluşu gerçekten önce yapan kişiye patent verilir. Ancak burada bir sorun var: Kimin gerçekten önce buluş yaptığını nasıl bileceğiz?

Bu sistemde mucidin, buluşunu düşündüğünü ve geliştirmeye başladığını kanıtlaması gerekir.
Genellikle bunu kanıtlamak için:

• Tanıklı ve tarihli laboratuvar defterleri
• Notlar, çizimler, prototipler
• Şahit beyanları
  gibi belgeler kullanılır.

ABD, uzun yıllar bu sistemi kullandı. Ancak sistemin karmaşık yapısı, davalara konu olması ve kötüye kullanım ihtimalleri nedeniyle 2013’te değişikliğe gidildi.

2. First-to-File (Önce Başvuran Sistemi)

Bu sistem bugün neredeyse tüm dünyada geçerlidir. Kural basit ve nettir:
Kim önce başvurursa, patent hakkı onundur.

Bu sistemde, başvuru tarihi tüm hakların temelini oluşturur. Buluşu gerçekten kimin önce yaptığı artık önemli değildir. Bu nedenle mucitler, buluşlarını mümkün olan en kısa sürede patent ofisine ulaştırmaya çalışır.

Örnek:
Ali ve Zeynep benzer bir enerji verimliliği sağlayan cihaz tasarlıyorlar. Zeynep daha önce bulmuş olabilir ama Ali, patent başvurusunu Zeynep’ten bir gün önce yaparsa, patent Ali’ye verilir.

ABD Neden Sistem Değiştirdi?

ABD, 16 Mart 2013’te yürürlüğe giren America Invents Act ile “first-to-invent” sistemini bırakarak “first-to-file” sistemine geçti. Bu değişim:

• Patent süreçlerini daha şeffaf ve öngörülebilir hale getirdi,
• Uzun süren ispat davalarını azaltmayı hedefledi,
• Uluslararası standartlarla uyumu sağladı.

Günümüzde Patent Stratejisi Neden First-to-File’a Göre Kurgulanmalı?

Artık uluslararası pazarda patent almak isteyen bir girişimcinin ya da mucidin en büyük önceliği hızlı başvuru yapmak olmalı. Çünkü:

• Aynı fikir başka biri tarafından da geliştiriliyor olabilir.
• Buluşunuzu açıklarsanız (fuarda, web sitesinde, yatırımcı görüşmesinde), başvuru hakkınızı kaybedebilirsiniz.
• İlk başvuran olursanız, rakibiniz aynı ürünü sizden önce bulmuş olsa bile patenti alamaz.

İcat Ettim Ama Başvurmadım = Risk Altındasınız!

Örnek:
Merve, giyilebilir bir nabız ölçer geliştiriyor. Prototipi hazır ama ürün üzerinde biraz daha çalışmak istiyor. Bu sırada başka bir girişimci benzer bir cihaz için başvuru yapıyor. Merve, ürününü daha önce geliştirmiş olmasına rağmen artık patent alma şansı yok.

Bu yüzden, buluşunuz "ticari olarak olgunlaşmadan" önce bile patent başvurusu yapılmalı. En kötü ihtimalle başvurunuzu yaptıktan sonra geliştirmeye devam eder, yeni versiyonlar için ek başvurular yapar, önceki başvuruyu yayına çıkmadan önce geri çekersiniz.

Sonuç: “Ben Önce Buldum” Demek Artık Yetmiyor

Günümüz patent dünyasında geçerli olan gerçek şu:

"Önce bulan değil, önce başvuran kazanır."

Bu nedenle:

• Buluşunuzu belgelemekle vakit kaybetmeyin,
• Açıklamadan önce gizliliği sağlayın,
• Başvuruyu en kısa sürede yapın,
• Gerekirse profesyonel bir patent vekilinden destek alın.

Unutmayın, hızlı hareket eden kazanır. Çünkü fikri olan çok, ama patent sahibi olan azdır. Ayrıntılı bilgi almak için 0216 553 22 23 telefon üzerinden hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz. İletişim bilgilerimiz için tıklayın.[...]

Bir fikriniz var, hem de harika bir fikir! Arkadaşlarınıza anlatmak istiyorsunuz, yatırımcı sunumlarına çıkmak istiyorsunuz, belki sosyal medyada bile “spoiler” vermek istiyorsunuz. Durun! Nefes alın ve bu yazıyı mutlaka okuyun. Çünkü patent başvurusu yapılmadan önce yapılan açıklamalar, buluşunuzu tamamen korumasız bırakabilir.

Gizlilik Olmazsa Patent de Olmaz!

Bir buluşun patentlenebilir olması için en temel şartlardan biri, yeni olmasıdır. Bu da demektir ki, başvurudan önce hiçbir şekilde kamuya açıklanmamış olmalıdır.

Eğer siz veya bir başkası (bilerek ya da bilmeden) buluşunuzu başvurudan önce açıklarsa, bu durum buluşun “yenilik” kriterini ortadan kaldırır ve patent alma hakkınız bir anda yok olabilir.

Örnek:
Elif, geliştirdiği katlanabilir elektrikli scooter tasarımını bir girişimcilik yarışmasında sergiliyor. Sunum yapıyor, fotoğraflar çekiliyor ve sosyal medyada paylaşılıyor. Birkaç ay sonra patent başvurusunda bulunuyor. Ancak daha önce kendi yaptığı sunum yüzünden, artık buluşu "yeni" sayılmadığı için patent reddediliyor.

“Ben Açıklamadım, Yatırımcı Açıklamış!” Olmaz. Sorumluluk Sizin.

Patent ofisleri açıklamanın kim tarafından yapıldığını dikkate almaz. İster siz, ister ortağınız, ister bir gazeteci olsun — açıklama yapıldığı anda, buluş kamuya mal olmuş sayılır. Bu nedenle, özellikle başvuru öncesinde iş yaptığınız herkesle gizlilik sözleşmesi (NDA) imzalamanız gerekir.

Örnek:
Murat, buluşunu yatırımcılarla paylaşmadan önce sözleşme yapmaz. Görüşmeye katılanlardan biri, sunumda anlatılan teknolojiyi arkadaşına anlatır, o da konuyu bir teknoloji blogunda yazar. Sonuç: Murat’ın buluşu artık kamuya açık bilgi haline gelmiştir.

Bazı Ülkelerde “Hoşgörü Süresi” Var Ama...

Bazı ülkeler, özellikle ABD, Japonya, Kanada gibi ülkeler, mucitlere sınırlı bir süreliğine açıklama hakkı tanır. Buna “grace period – hoşgörü süresi” denir. Örneğin ABD’de başvurudan önce yapılan açıklamalardan sonra 12 aya kadar başvuru yapılırsa, patent alınabilir.

Ancak bu sürenin:

• Her ülkede geçerli olmaması,
• Her durumda uygulanamaması,
• İspat yükümlülüğü doğurması

gibi ciddi riskleri vardır.

Örnek:
Ahmet, buluşunu önce Türkiye’de bir fuarda sergiliyor, sonra ABD’de başvuru yapıyor. ABD’de bu sunum tolere ediliyor olabilir ama Avrupa’da kesinlikle edilmez. Eğer buluşunu global ölçekte korumak istiyorsa, o sunum bütün planlarını bozmuş olabilir.

Başvurudan Önce Açıklanabilecek Tek Güvenli Yol: NDA

Eğer patent başvurusu yapmadan önce iş birliği yapmanız gereken kişi veya kurumlarla görüşme yapmanız gerekiyorsa, onları detaylara dahil etmeden önce bir gizlilik sözleşmesi imzalatmanız şart.

Gizlilik Sözleşmesi Nedir?

Karşı tarafın buluşunuzla ilgili edindiği bilgileri, sizin izniniz olmadan üçüncü kişilerle paylaşmasını veya kullanmasını yasaklayan bir yasal belgedir.

Bu belge sayesinde, açıklama yapsanız bile buluşun kamuya açık hale gelmediği kabul edilir. Çünkü “gizli ortamda” açıklanmıştır.

Örnek Bir Senaryo ile Özetleyelim:

Gizem, akıllı ev sistemleriyle entegre çalışan yeni bir yangın algılama cihazı geliştiriyor. Projeyi büyütmek için yatırımcı arıyor. Eğer patent başvurusundan önce yatırımcılara demo yapar, sunum gönderir ve ürün detaylarını anlatırsa — ve bu sırada herhangi bir gizlilik sözleşmesi yoksa —  ve bu bilgiler kamuya açıklanır ve yayınlanırsa, buluş artık “yeni” sayılmaz.
Bu da, çok büyük bir fırsatın sonsuza kadar kaybedilmesi anlamına gelir.

Sonuç: Patent Başvurusuna Kadar Sessizlik Altındır!

Unutmayın:
✔️ Patent başvurusundan önce hiçbir kamuya açık sunum yapmayın.
✔️ Hiçbir bilgi, görsel, prototip, teknik özellik paylaşmayın.
✔️ Eğer mutlaka paylaşmanız gerekiyorsa, önce gizlilik sözleşmesi imzalatın.
✔️ Ve en önemlisi, güven, sözleşmesiz olmaz.

Buluşunuzu korumanın ilk şartı, onu açıklamamak. Konu hakkında daha fazla bilgi almak, gizlilik sözleşmesi örneği edinmek ya da patent başvurusu hazırlamak istiyorsanız bir fikri mülkiyet uzmanına danışmak size zaman ve para kazandıracaktır.

Çünkü unutmayın:

“Bir fikir, paylaşılmadan önce korunmalıdır. Aksi takdirde artık sizin değil, herkesindir.” Ayrıntılı bilgi almak için 0216 553 22 23 telefon üzerinden hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz. İletişim bilgilerimiz için tıklayın

Buluşunuza güveniyorsunuz, emek verdiniz, test ettiniz ve artık dünyaya açılmaya hazırsınız. Ancak tam bu noktada, çok kritik bir karar almanız gerekiyor: Patent başvurusu için doğru zaman ne zaman?

Pek çok mucit ya da girişimci için bu karar dönüm noktasıdır. Zira patent başvurusu erken yapılırsa, bazı avantajlar sağlarken; çok erken yapılması da dezavantaj yaratabilir. Bu yazımızda, patent başvurusunun ne zaman yapılması gerektiğini tüm yönleriyle inceleyeceğiz ve örneklerle kafanızdaki soru işaretlerini gidermeye çalışacağız.

"İlk Gelen Alır": İlk Başvuran Kazanır

Bugün dünyanın neredeyse tüm ülkelerinde patent sistemi "ilk başvuran kazanır" prensibiyle işler. Yani aynı buluşu yapan iki kişiden hangisi önce başvuru yaparsa, patenti o alır.

Örnek:
Ayşe ve Mehmet, birbirlerinden habersiz olarak benzer bir su tasarruf cihazı geliştiriyorlar. Ayşe, cihazı ticarileştirmeyi planladığı için hemen patent başvurusunu yapıyor. Mehmet ise ürünü daha fazla test etmek istediği için bekliyor. Bu süreçte Ayşe başvurusunu yaptığı için artık o buluşun sahibi olarak kabul ediliyor, Mehmet ise aynı ürünü daha önce tasarlamış olsa bile patent hakkını kaybediyor.

Amerika Birleşik Devletleri bile, 2013'te yürürlüğe giren America Invents Act ile "ilk başvuran kazanır" sistemine geçti. Bu da demek oluyor ki, artık dünyada geçerli kural açık ve net: geç kalan, buluşunu kaybeder.

Erken Başvuru Finansal Destek ve Lisans İçin Avantaj Sağlar

Erken yapılan başvurular sadece hak sahipliğini garanti altına almakla kalmaz; aynı zamanda yatırımcı ve iş ortakları karşısında da güçlü bir pozisyon sağlar.

Örnek:
Büşra, geliştirdiği mobil sağlık uygulaması için yatırımcılarla görüşmek istiyor. Ancak yatırımcılar, fikrin koruma altında olup olmadığını sorguluyor. Büşra, henüz patent başvurusunda bulunmamış olduğu için görüşmeler sekteye uğruyor.

Oysa ki patent başvurusunu önceden yapsaydı, başvurunun dosya numarasını ve içerik özetini yatırımcılarla rahatça paylaşabilir, projesinin yasal koruma altında olduğunu gösterebilirdi.

Erken Başvuru = Erken Koruma ve Daha Erken Hakların Kullanımı

Unutulmaması gereken bir diğer konu ise, bir patent başvurusu yapılır yapılmaz otomatik olarak "bekleyen başvuru" statüsü kazanır. Bu, başvurunun ilanından itibaren sizin hukuki koruma kalkanınızın devreye girmesi anlamına gelir. Bu sayede üçüncü kişilerle yapılacak görüşmelerde eliniz güçlenir.

Ayrıca patentin resmi olarak verilmesi süreci uzun sürebileceğinden (bazı ülkelerde 2-4 yıl arası), başvuruyu ne kadar erken yaparsanız, süreci o kadar erken başlatmış olursunuz.

Peki, Çok Erken Başvurmak Sorun Yaratır mı?

Evet, yaratabilir. Eğer buluşunuz henüz gelişmeye devam ediyorsa, çok erken yapılan bir başvuru daha sonra size engel olabilir. Çünkü başvuru yapıldıktan sonra özellikle tarifname ve istemlerde köklü değişiklikler yapmak mümkün değildir.

Örnek:
Hasan, bir otomatik bitki sulama cihazı geliştiriyor. İlk prototipini tamamlar tamamlamaz patent başvurusunda bulunuyor. Ancak birkaç ay sonra yaptığı iyileştirmelerle cihazın performansını ciddi biçimde artırıyor.

Ne yazık ki, bu yeni özellikleri orijinal başvuruya dahil edemediği için ya yeni bir başvuru yapmak zorunda kalıyor ya da önceki başvurunun kapsamı yetersiz kalıyor.

Yurt Dışı Başvurular İçin 12 Aylık Kritik Süre

Patent başvurusu ilk kez bir ülkede yapıldıktan sonra, aynı buluş için diğer ülkelere başvuru yapmak isterseniz 12 ay içinde hareket etmeniz gerekir. Bu süre içinde başvuru yaparsanız, ilk başvuru tarihini tüm başvurularınızda kullanabilirsiniz (rüçhan hakkı).

Bu kural, hem stratejik planlama yapmanızı gerektirir hem de maliyeti etkiler.

Örnek:
Selim, Türkiye'de başvurusunu yaptıktan sonra Almanya, Amerika ve Japonya'da da patent almak istiyor. Ancak bu ülkelerde başvuru yapmak yüksek maliyetli. Eğer patentin ticari başarısından emin değilse, bu süreç riskli hale gelebilir.

PCT ile 30 Aylık Süre Kazanabilirsiniz

Bu noktada PCT (Patent İşbirliği Antlaşması) devreye girer. PCT başvurusu yaparak, yurt dışı başvurular için gereken çeviri ve ulusal başvuru ücretlerini 30 ay erteleyebilirsiniz.

Bu da size pazarı test etme ve yatırım bulma açısından zaman kazandırır.

En Önemlisi: Gizliliği Sağlamadan Açıklama Yapmayın!

En büyük risklerden biri, patent başvurusu yapılmadan önce buluşun kamuya açıklanmasıdır. Böyle bir açıklama (örneğin bir fuarda sergilemek, internet sitesinde yayınlamak, yatırımcıya sunmak) patent alma hakkınızı tamamen kaybetmenize yol açabilir.

Altın Kural: Patent başvurusu yapılmadan önce hiç kimseyle – potansiyel yatırımcı, iş ortağı ya da müşteri – buluşunuzu detaylı şekilde paylaşmayın. Eğer paylaşmanız gerekiyorsa, mutlaka gizlilik sözleşmesi (NDA) imzalatın.

Sonuç: Zamanlama Her Şeydir

Patent başvurusu ne zaman yapılmalı sorusunun kesin ve tek bir cevabı yok. Ancak genel kural şudur:

"Buluşunuzun anlatımı ve kapsamı netleştiği anda, henüz kimseye açıklamadan başvurunuzu yapın."

Bu stratejiyle hem hak kaybını önler hem de yatırım ve iş fırsatlarında güçlü bir duruş sergilersiniz.

Patentle ilgili kafanıza takılan her soruda, bir fikri mülkiyet profesyoneline danışmaktan çekinmeyin. Unutmayın, iyi bir zamanlama, iyi bir fikir kadar değerlidir. Ayrıntılı bilgi almak için 0216 553 22 23 telefon üzerinden hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz. İletişim bilgilerimiz için tıklayın.[...]